Meiden! Met die enthousiaste kreet begroette Lotte van Eijk donderdag het publiek van Rotterdam Late Night, de talkshow van durfal Tara Lewis. En de zaal antwoordde met net zoveel geestdrift. Het is haar vaste begroeting en die geldt voor iedereen, ook mannen. “Ja, iedereen zegt wel een ‘jongens’ als je een groep aanspreekt. Hallo jongens. Doe eens niet jongens. Ook als daar vrouwen en meiden tussen zitten. Toen ik dat doorkreeg dacht ik dan kan je net zo goed ook ‘meiden’ op die manier gebruiken. En dat doe ik.”
Ik vond het een briljante benadering. Waarom hebben we dat niet eerder bedacht? Nou ja, daar zijn een hoop redenen voor maar het patriarchale denken, waarbij mannen alles bepalen, is toch wel de belangrijkste. Ik schrijf ‘denken’ maar dat wil niet zeggen dat er over is nagedacht. Integendeel, het word je zo aangeleerd en ingewreven dat er nooit over gedacht wordt. Ik had me natuurlijk wel eens gerealiseerd dat het raar is om iedereen jongens te noemen maar nooit dat je dat kunt omdraaien. De reacties als je dat doet zijn veelzeggend.
Het geldt niet alleen voor ‘meiden’ in plaats van ‘jongens’, zonder dat we het zelf beseffen zitten we opgesloten in een denkwereld die bepaalt hoe we naar onszelf, anderen en de wereld kijken. Lotte, die alleen al op Instagram 145.000 volgers heeft, wil graag mensen helpen uit die denkramen te ontsnappen, zodat ze zich beter gaan voelen over zichzelf en anderen. Dat geldt ook voor mannen. “Weet je dat veel mannen voor het eerst bloemen krijgen op hun begrafenis?” Ze schreef er een boek over: De Meidenmethode.
Lotte praat als een Rotterdamse, voor iedereen begrijpelijk en onomwonden. Daarbij koketteert ze gelukkig niet met bekende clichés als ‘de mouwen opstropen’. Ze wil gewoon dat mensen liever zijn voor elkaar. Terwijl ik, net als de rest van het publiek, aan haar lippen hing, realiseerde ik me dat dit nu het woke is waar iedereen zo bang voor wordt gemaakt. Zo ver zijn we gekomen.
Vrijheid wordt sinds de jaren ‘80 van de vorige eeuw gepresenteerd als iets louter persoonlijks. Doen waar je zin in hebt en verder niks. Dat is geen vrijheid, dat is onverschilligheid. Ondertussen is er een dictatuur van het imago ontstaan. Wie niet voldoet aan de eisen van dominante types en vooral marketing, telt niet mee.
Het idee van vrijheid moet terugveroverd worden op dat soort denken. Een warme vrijheid waar mensen gelukkig van worden, in plaats van onzeker. Ja meiden, er is werk aan de winkel.
Welkom bij In de Week. Ik zag deze week verder twee films, las twee boeken, woonde een interessante lezing bij, volgde een afschuwelijk debat in de Tweede Kamer en ben bezig met een hopeloze poging komende zondag de 1/4 marathon van Rotterdam te rennen. Het tweede boek, de radicale roman De Instructies, heb ik net uit en tuimelt nog door mijn hoofd dus daarover volgende week meer. Maar voor de rest hier de neerslag van wat ik deze week meemaakte.
Om je rot te schrikken
Woensdag volgde ik in de Tweede Kamer het debat over de lintjesweigering van PVV-minister Faber. Dat klinkt heel interessant, in de Kamer zitten, maar in werkelijkheid zit ik dan gewoon in de redactieruimte van De Nieuws BV naar het scherm te kijken. Mijn mede-commentator Peter Kee struint graag door de wandelgangen en kletst dan met iedereen maar ik sta op het ouderwetse standpunt dat je als journalist niet met politici moet praten. Je moet luisteren naar wat ze zeggen in de Kamer en kijken naar wat ze doen. Dat is het enige wat telt. Als je ermee gaat praten word je zelf onderdeel van de politiek. Je ziet dat ook gebeuren, al die camera’s en microfoons die achter politici aanrennen scheppen hun eigen werkelijkheid zonder dat iemand nog doorheeft wat er echt gebeurt. Het maakt van politiek een sportwedstrijd, een spel.
Maar goed, ik zat daar te kijken naar het debat en het verweer van Faber deed me verontrustend veel denken aan een meer dan vijftig jaar oude analyse van het fascistisch gevaar door de beroemde Duitse filosoof Adorno, een van de twee boeken die ik deze week las. Daardoor zag ik ook ineens scherper wat hier aan het gebeuren was. Ik schreef er vandaag mijn zondagse opiniestuk over.
Lees: Het gevaarlijke experiment met de rechtsstaat
Dit is pas eng
Veel films gaan over mensen die elkaar doodmaken, het favoriete scenario van Hollywood, en ik ben daar eerlijk gezegd een beetje op uitgekeken. Als ik mensen wil zien die elkaar afmaken zet ik het Journaal wel aan.
Maar deze week zag ik een thriller die aan het gegeven toch wel een heel originele draai geeft. De hoofdpersoon is niet op de vlucht voor een persoon of een bende, nee werkelijk iedereen die hij tegenkomt wil hem vermoorden. Dat gaat gepaard met grof geweld, ik wendde een paar keer het hoofd af, maar het is een fascinerend verhaal.
Vincent doit mourir (Vincent moet sterven) draaide vorig jaar in de bios en is nu online te zien.
Lees: Een heerlijk avondje totale paranoïa
De onbereikbare finish
Vrijwel ieder jaar ren ik in Rotterdam de 1/4 marathon. En iedere keer neem ik me voor nu echt mijn streeftijd van 60 minuten te halen. Dat is me nog nooit gelukt. Maar dit jaar gaat het wel erg mis. Ik vraag me zelfs af of ik nog in staat ben te gaan rennen. Ik schreef er twee stukken over.
Lees: Zelfs dit kan ik niet en Mezelf voorbij rennen
Jeugdtrauma’s
Ik ben opgegroeid op het platteland, onder de rook van Rotterdam. Herinneringen aan die tijd kwamen naar boven toen ik Vingt Dieux zag, die nu in de bioscoop draait. Het is een bijzondere coming of age film over een jongen die er plots helemaal alleen voor staat. Het dorpsleven is in deze duistere comedy wat mij betreft realistischer dan de idyllische praatjes die vaak over het platteland verkocht worden.
Lees: De hel van het platteland
Sociale Media
Dank
Tot zover deze editie van In de Week, de persoonlijke nieuwsbrief van Francisco van Jole. Het was weer een plezier deze editie te maken en ik hoop dat jij dat er ook aan beleeft. Veel dank voor het lezen en je aandacht. Likes zijn zeer welkom, commentaar en opmerkingen ook. Ik lees alles en antwoord zoveel mogelijk.
Ken je iemand die In de Week ook zal waarderen? Stuur deze dan door. Krijg je deze nieuwsbrief doorgestuurd? Abonneer je dan, helemaal gratis en ontvang In de Week iedere zondagavond.
https://youtu.be/X6ERyMuccxY?si=nRO4-qyeSeE78vsy
Thimoty Snyder* over wat vrijheid echt betekent.
* Geweldige professor, gevonden door jou, Francesco!